مدارس تهران و بسیاری از استانهای ایران یکشنبه ۲۵ آذر به دلایلی از جمله «کاهش دما» و «مدیریت انرژی» تعطیل و نیمهتعطیل اعلام شدهاند. چهارشنبه و پنجشنبه هفته گذشته نیز تهران تعطیل بود. این همه در حالی است که زمستان هنوز آغاز نشده است.
رسانههای رسمی ایران در اخباری که بهتدریج منتشر میشوند، اعلام کردند علاوه بر تهران، بسیاری از استانهای کشور ۲۵ آذر تعطیل خواهند بود.
مازندران- به دلیل «کاهش دما» تمامی ادارات، بانکها، دانشگاهها و موسسات آموزش عالی، شرکتهای دولتی، موسسات و نهادهای عمومی غیردولتی این استان تعطیل شدند.
گلستان- با تصمیم ستاد مدیریت بحران، به دلیل «مدیریت انرژی»، همه بانکها و ادارات بهجز دستگاههای امدادی، خدماترسان و نهادهای نظامی و انتظامی تعطیل شدند.
خراسان شمالی- ادارات و مدارس استان به دلیل «کاهش دما» و «مدیریت انرژی» تعطیل شدند.
خراسان رضوی- به دلیل «کاهش دما» تمام ادارات، مدارس، دانشگاهها و موسسات آموزشی تعطیل شدند.
خراسان جنوبی- بنا بر تصمیم ستاد پیشگیری، هماهنگی و عملیات پاسخ به بحران این استان، به دلیل «کاهش دما» تمام دستگاههای اجرایی، مدارس، دانشگاهها و موسسات آموزش عالی، بانکها و بیمههای این استان تعطیل شدند.
زنجان- کلیه مدارس استان در همه مقاطع، دانشگاهها، ادارات دولتی به دلیل «مدیریت انرژی» تعطیل شدند.
قم- ستاد پیشگیری، هماهنگی و عملیات پاسخ به بحران استان قم به دلیل «کاهش دما» تمامی ادارات، بانکها و مدارس استان را تعطیل اعلام کرد.
آذربایجان غربی- بنابر اعلام مدیرکل مدیریت بحران استانداری، برای «صرفه جویی در مصرف گاز و برق» تمامی مدارس، آموزشگاههای آزاد و ادارات استان تعطیل شدند.
کرمانشاه- با اعلام ستاد پیشگیری استان، به دلیل «کاهش دما»، کلیه ادارات و سازمانهای دولتی، بانکها، دانشگاهها و مراکز آموزش عالی استان تعطیل شدند.
سمنان- ستاد پیشگیری، هماهنگی و فرماندهی عملیات پاسخ به بحران اعلام کرد به دلیل «مدیریت مصرف گاز و برق»، یکشنبه و دوشنبه، ۲۵ و ۲۶ آذرماه، کلیه مدارس و مراکز آموزشی تعطیل خواهند بود.
اردبیل- روابط عمومی استانداری اردبیل اعلام کرد برای «صرفهجویی در مصرف برق و گاز»، همه مدارس استان تعطیل خواهند بود.
قزوین- به دلیل «کاهش دما»، کلیه دستگاههای اجرایی، ادارات و بانکها، مدارس و دانشگاهها تعطیل خواهند بود.
تهران- استاندار تهران اعلام کرد همه مدارس، ادارات و دانشگاههای استان با توجه به «کاهش دما» و همچنین بر اساس مصوبات کارگروه اضطرار آلودگی هوا، روز یکشنبه تعطیل خواهند بود.
چه تابستان، چه زمستان؛ کشور در بحران
شهروندان ایرانی تابستان ۱۴۰۳ را به دلیل ناتوانی شبکه تولید و توزیع برق کشور در تامین برق مورد نیاز، در خاموشیهای سراسری سپری کردند. اکنون در آستانه زمستان، جمهوری اسلامی در تامین گاز شهروندان ناتوان شده است.
در پاییز هم دولت به دلیل آنچه «توقف مازوتسوزی» نیروگاهها با هدف کاهش آلودگی هوا عنوان کرد، خاموشیهایی را به شهروندان ایران تحمیل کرد.
این ادعای دولت در حالی مطرح میشود که از ۱۴۰ نیروگاه حرارتی کشور، تنها ۱۴ نیروگاه امکان مازوتسوزی دارند.
با وجود این تصمیم، تهران و برخی از کلانشهرها همچنان از آلودگی هوا رنج میبرند.
پیش از این تعطیلیها به دلیل کمبود گاز، دولت مسعود پزشکیان طی مصوبه ۲۰ آبان هیات وزیران، وزارت نفت را مکلف کرد تعرفههای قبلی را طوری دستکاری کند که دولت درآمد بیشتری از محل بهای گاز مصرفکنندگان خانگی داشته باشد.
هرچند دولت پزشکیان، به روال سایر دولتها در جمهوری اسلامی، در تلاش است ناتوانی حکومت در تامین انرژی را به گردن پرمصرف بودن شهروندان بیندازد، اما آمارها نشان میدهد شهروندان ایرانی پرمصرف نیستند.
در سوی دیگر عرضه و تقاضا، این جمهوری اسلامی است که با انباشت سالها عدم سرمایهگذاری مناسب در بخش انرژی، بحران فعلی را پدید آورده است، بحرانی که برای رفع آن در بخش نفت و گاز نیاز به ۲۵۰ میلیارد دلار و در بخش برق نیاز به ۱۹ میلیارد دلار سرمایهگذاری دارد.
با وجود مشکلات عدیده در حوزه انرژی در ایران، جمهوری اسلامی همچنان به حمایت از گروههای نیابتی خود در منطقه ادامه میدهد.
بنیامین نتانیاهو، نخستوزیر اسرائیل، ۲۲ آذر گفت حکومت ایران بیش از ۲۰ میلیارد دلار برای حمایت از حزبالله در لبنان هزینه کرد.
همچنین اظهارات مقامات حکومت ایران نشان میدهد مجموعه کمکهای جمهوری اسلامی برای جلوگیری از سقوط بشار اسد، ۳۰ میلیارد دلار بوده است.
بحران اقتصادی جمهوری اسلامی
شنبه ۲۴ آذر ۱۴۰۳، در اولین روز کاری پس از مصاحبه دونالد ترامپ که در آن گفته بود احتمال حمله نظامی به جمهوری اسلامی منتفی نیست، قیمت دلار در بازار تهران به بالای ۷۵ هزار تومان رسید.
در چنین شرایطی، تعطیلی بازارها میتواند بهصورت بالقوه، از بغرنج شدن اوضاع جلوگیری کند.
از سوی دیگر، دولت جمهوری اسلامی که برای تامین بنزین کشور با مشکل مواجه است، به سمت سرمایهگذاری در واحدهای پتروشیمی برای تولید نفتا حرکت کرده است، محصولی جایگزین بنزین که قیمت آن پایینتر، آما آلودگی آن بهمراتب بالاتر از بنزین واقعی است.
منابع ارزی ناشی از فروش نفت بهصورت قاچاق نیز با توجه به تعطیلی واحدهای پالایشگاهی کوچک چین بهعنوان خریداران اصلی نفت قاچاق ایران، و همچنین بازگشت قریبالوقوع ترامپ به کاخ سفید، بهشدت محدود شده است.
جمهوری اسلامی با حملات موشکی گرانقیمت به اسرائیل از ابتدای سال ۱۴۰۳، با زنجیرهای از بحرانهای سیاسی و اقتصادی مواجه شده است.
این بحرانها خود را در کمبود برق، گاز، بنزین و … نشان میدهند. واکنش جمهوری اسلامی به این بحرانها تنها انتشار ویدیوی پزشکیان و درخواست او از مردم برای کاهش مصرف و جبران کسری انرژی بود، وضعیت وخیمی که دولت و حامیانش نام آن را «ناترازی» نهادهاند.