بیوفایی پدیدهای فراگیر است که روابط عاشقانه را در همه فرهنگها و گروههای اجتماعی تحت تاثیر قرار میدهد. این پدیده اغلب به فروپاشی رابطه میانجامد و میتواندآسیبهای جدی روحی و جسمی برای افراد درگیر به همراه داشتهباشد.
با این حال، پژوهشهای انجام شده در این زمینه پراکنده هستند و آمارهای متناقضی از میزان رواج آن ارائه میدهند.
در همین راستا، یک مطالعه گسترده که به تازگی در مجله پرسنال ریلیشنشیپ منتشر شده، با بررسی ۳۰۵ پژوهش علمی و تحلیل دادههای ۵۰۸ هزار و ۲۴۱ شرکتکننده از ۴۷ کشور جهان، تصویری جامع از پدیده بیوفایی در روابط عاشقانه و علل وقوع آن ارائه کردهاست.
بر اساس گزارش سایپست این پژوهش که به سرپرستی دکتر بنجامین واراک از دانشگاه پزشکی استونی بروک انجام شده، با استفاده از دادههای جمعآوری شده، انواع مختلف بیوفایی و دلایل بروز آنها را در سه دسته اصلی مورد بررسی قرار دادهاست.
بیوفایی جنسی
بر اساس این پژوهش، بیوفایی جنسی با اختصاص ۵۸ درصد از کل مطالعات، بیشترین توجه پژوهشی را به خود جلب کرده و آمارها نشان میدهد ۲۵ درصد مردان و ۱۴ درصد زنان این نوع خیانت را گزارش کردهاند.
نارضایتی از روابط جنسی در رابطه اصلی، جستجوی تجربیات جدید و هیجانانگیز و مشکلات عمیق در رابطه از عوامل اصلی بروز این نوع خیانت شناسایی شدهاند.
یافتههای پژوهش نشان میدهد که در محیطهای ناشناس، افراد تمایل بیشتری به اعتراف به بیوفایی جنسی داشتهاند که نشاندهنده انگ اجتماعی بالای آن است. این تفاوت در گزارشدهی به ویژه در جوامع سنتیتر و محافظهکارتر بیشتر مشهود بودهاست.
بیوفایی عاطفی
در حوزه بیوفایی عاطفی، علیرغم اختصاص تنها ۹/۵ درصد از مطالعات به این موضوع، آمار قابل توجهی مشاهده شدهاست، ۳۵ درصد مردان و ۳۰ درصد زنان به داشتن روابط عاطفی خارج از رابطه اصلی اعتراف کردهاند.
احساس عدم درک متقابل، کمبود صمیمیت عاطفی، نیاز به توجه و تایید و ناهمخوانی فکری و عاطفی با شریک زندگی از عوامل اصلی این نوع بیوفایی هستند.
پژوهشگران دریافتهاند که برخلاف بیوفایی جنسی، تفاوت معناداری در گزارش خیانت عاطفی بین محیطهای ناشناس و غیرناشناس مشاهده نشده که نشاندهنده انگ اجتماعی کمتر آن است. همچنین، این نوع خیانت در بسیاری موارد میتواند آسیبهای عمیقتر و پایدارتری نسبت به خیانت جنسی بر روابط وارد کند.
بیوفایی دیجیتال
بیوفایی دیجیتال، به عنوان پدیدهای نوظهور در عصر ارتباطات، با وجود اختصاص تنها ۵/۶ درصد از تحقیقات، از سوی ۲۳ درصد مردان و ۱۴ درصد زنان گزارش شدهاست.
سهولت دسترسی به روابط آنلاین، احساس امنیت کاذب در فضای مجازی، عدم تعریف مشخص از مرزهای خیانت در فضای دیجیتال و جذابیت ناشناس بودن در روابط آنلاین از عوامل اصلی این نوع خیانت شناخته شدهاند.
محققان بر این باورند که بیوفایی عاطفی و بیوفایی در فضای مجازی میتواند به اندازه خیانت فیزیکی، و در برخی موارد حتی بیشتر از آن، به رابطه آسیب برساند. این موضوع به شرایط و پویایی هر رابطه بستگی دارد. برای بسیاری از افراد، برقراری پیوند عاطفی با شخص دیگر میتواند آسیبزاتر از یک رابطه جنسی موقت باشد.
یافتههای این پژوهش همچنین نشان میدهد که مشکلات ارتباطی، عدم رضایت از کیفیت رابطه، فقدان تعهد عاطفی، مشکلات شخصیتی و روانشناختی، و فشارهای اجتماعی و محیطی از عوامل مشترک در تمام انواع بیوفایی هستند.