چهار برنده جایزه صلح نوبل، روز چهارشنبه با انتشار بیانیهای، ضمن محکومیت شدید اعدامها در ایران، خواستار برخورد جامعه جهانی با جمهوری اسلامی برای استفاده ابزاری از اعدام برای ایجاد ترس در جامعه شدند.
در این بیانیه که آن را شیرین عبادی، جودی ویلیامز، توکل کرمان و لیما گبووی امضا کردهاند و در عین حال از دیگر برندگان جایزه صلح نوبل نیز خواستهاند که آن را امضا کنند، آمده است:«ایران در سایه تشدید درگیریها در خاورمیانه، استفاده از مجازات اعدام را علیه فعالان سیاسی و حقوق بشری و مخالفان رژیم جمهوری اسلامی تشدید کرده است.»
در این بیانیه گفته شده که بهطور متوسط، روزانه یک نفر در ایران به اتهامات واهی مرتبط با مواد مخدر یا تخلفات مبهم مذهبی اعدام میشود.
امضاکنندگان این بیانیه افزودهاند:«از سپتامبر ۲۰۲۲، پس از قتل مهسا امینی، مردم از هر جنسیت در جنبشی به نام « زن،زندگی، آزادی » علیه رژیم قیام کردند. دهها هزار نفر از جمله مدافعان حقوق بشر، هنرمندان، نویسندگان، روزنامه نگاران و هرکسی که جرأت مخالفت با رژیم را داشت، بهدلیل شرکت در انقلاب دستگیر و صدها نفر کشته شدند. رژیم سالها است که از این تاکتیک استفاده میکند و بسیاری از فعالان از جمله نرگس محمدی، برنده جایزه صلح نوبل، همچنان در زندان با رفتار غیرانسانی روبرو هستند.»
در ادامه این بیانیه گفته شده است:«اکنون، در سایه جنگ فزاینده، استفاده از اعدام برای خاموش کردن مخالفان و گسترش ترس بهطور تصاعدی افزایش یافته است. به گفته عفو بینالملل، اعدامها به بالاترین حد خود در هشت سال گذشته رسیده است.»
شیرین عبادی، از امضاکنندگان این بیانیه، گفت:«مردم ایران خواهان تغییر هستند. ما خواستار تغییر هستیم. در پاسخ، رژیم آشکارا نشان میدهد که به اساسیترین حق ما یعنی حق زندگی اهمیتی نمیدهد. این کشور از مجازات اعدام به عنوان یک ابزار ارعاب سیاسی برای گسترش ترس، خاموش کردن مخالفان و نگه داشتن ناامیدانه قدرت استفاده میکند.»
امضاکنندگان بیانیه با محکوم کردن تشدید اعدامها از جامعه جهانی خواستهاند که حکومت ایران را برای توقف بازداشت، زندان و اعدام فعالان و آزادی زندانیان سیاسی تحت فشار قرار دهد.
آنها همچنین از جامعه جهانی خواستهاند که یک استراتژی دیپلماتیک جامع برای وادار کردن رژیم ایران به توقف نقض شدید حقوق بشر و آزار و اذیت جنسیتی، از جمله سرکوب خشونتآمیز اعتراضات، از طریق اقدامات هماهنگ مانند محدودیتهای اعطای ویزا و سرمایهگذاریهای تجاری خارجی برای مقامهای جمهوری اسلامی طراحی کند.
چهار برنده جایزه صلح نوبل همچنین با تاکید بر لزوم حمایت بیشتر از جنبشهای جامعه مدنی، به ویژه ابتکارات تحت رهبری زنانُاز شورای حقوق بشر سازمان ملل متحد، گزارشگر ویژه در مورد ایران و هیات حقیقت یاب خواستهاند که در تلاشهای مستمر خود برای انعکاس دقیق میزان آزار و اذیت جنسیتی و آپارتاید جنسیتی در ایران، استفاده از لنز جنسیتی را در اولویت قرار دهند.
پیشتر در روز جمعه ۱۴ اردیبهشت، سازمان حقوق بشر ایران در گزارشی اعلام کرد جمهوری اسلامی در دو هفته اخیر بدون پرداخت هیچ هزینه سیاسیای، هر پنج ساعت یک نفر را اعدام کرده است. طبق این گزارش، در دو هفته آخر آوریل، برابر با ۲۹ فروردین تا ۱۱ اردیبهشت، دستکم ۶۳ نفر در زندانهای ایران اعدام شدند.
آمار جمعآوری شده از سوی نهاد آمار سازمان حقوق بشر ایران نشان میدهد طی ماه آوریل، برابر با ۱۳ فروردین تا ۱۱ اردیبهشت، دستکم ۷۱ زندانی در ۲۴ زندان مختلف ایران اعدام شدند که حکم ۶۳ نفر آنها در دو هفته پایانی این ماه (آوریل) به اجرا درآمده است.
از میان ۷۱ زندانی اعدام شده، ۴۴ نفر با اتهامات مربوط به مواد مخدر، ۲۶ نفر با اتهام قتل و یک نفر با اتهام «تجاوز به عنف» به اعدام محکوم شده بودند.
دستکم ۱۶ شهروند بلوچ، شش تبعه کشور افغانستان و سه زن در بین اعدامشدگان بودهاند.
بر اساس این گزارش، از ابتدای سال جاری میلادی تا پایان ماه آوریل، برابر با ۱۱ دی ماه ۱۴۰۲ تا ۱۱ اردیبهشت ۱۴۰۳، دستکم ۱۷۱ نفر در زندانهای مختلف ایران اعدام شدهاند.